Mensensmokkel en mensenhandel van Eritrese alleenstaande minderjarige vreemdelingen
Van 2021 tot 2024 was er sprake van een verhoogde instroom van Eritrese alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s) in Nederland. Sinds 2020 is Nederland het Europese land met de meeste eerste asielaanvragen van Eritrese amv’s. De instroom van Eritrese amv’s gaat gepaard met signalen van mensensmokkel en mensenhandel. Dit heeft voor het EMM de aanleiding gevormd om in meerdere fasen onderzoek te doen naar dit fenomeen.
Reisroute en bestemming
De meeste Eritrese amv’s hebben verklaard dat ze vanuit Eritrea te voet naar Soedan of Ethiopië zijn gereisd om vervolgens via Libië met de boot naar Italië te gaan. Via Frankrijk en België zijn zij vervolgens met de trein naar Nederland gekomen. Bij aankomst in Nederland verklaren nagenoeg alle Eritrese amv’s dat Nederland de beoogde eindbestemming is. Vaak wordt het vermijden van de dienstplicht in Eritrea genoemd als reden voor de asielaanvraag. Maar ook de mogelijkheden die Nederland biedt voor studie, en in mindere mate mogelijkheden voor een beter leven en gezinshereniging, zijn redenen geweest om voor Nederland te kiezen.
Migratieroute via Libië
De reis door Libië is bijzonder riskant voor migranten en vluchtelingen vanwege de slechte veiligheidssituatie en de aanwezigheid van gewapende milities. Veel Eritrese amv’s hebben verklaard over de omstandigheden waaronder zij tijdens de reis naar Nederland zijn gegijzeld/ontvoerd door mensensmokkelaars in Soedan en Libië. Ze zijn door hen mishandeld, uitgehongerd, verkracht en/of uitgebuit, onder meer met het doel om familie (in Nederland) te bewegen tot het betalen van geld voor hun vrijlating.
Hulp van reisagenten
De Eritrese amv’s verklaren vrijwel allemaal tijdens de reis (tegen betaling) hulp te hebben gehad van een reisagent of mensensmokkelaar. Bij hun asielaanvraag zijn Eritrese amv’s vaak niet (meer) in het bezit van identiteitsdocumenten. Enkele amv’s verklaren dat zij tijdens de reis gebruik hebben gemaakt van een vals of vervalst document van de reisagent, dat daarna door de reisagent is ingenomen. In enkele gevallen is de verklaring mogelijk concreet genoeg om voor de opsporing bruikbare informatie over de identiteit van de mensensmokkelaar op te leveren.
De onderzoeksbevindingen zijn vastgelegd in een tactisch intelligence beeld met de rubricering Departementaal Vertrouwelijk. Dit document is voor de partnerorganisaties van het EMM te raadplegen via de besloten digitale werkomgeving (DWO) van het EMM.