Signalen van mensensmokkel en mensenhandel in relatie tot 'studenten' uit Bangladesh
Er is een toename van het aantal personen uit Bangladesh dat met een verblijfsvergunning voor studie naar Nederland komt. In Nederland richten zij een zelfstandige onderneming op en stoppen met hun studie. De vermoedens van misbruik van het 'studievisum' gaan gepaard met signalen van mensensmokkel en mensenhandel. Dit heeft voor het EMM de aanleiding gevormd om op basis van beschikbare informatie van zijn partnerorganisaties een operationele analyse uit te voeren en de tactische bevindingen vast te leggen.
Hulp van 'agenten' voor toelating tot studie
Van alle Europese landen staat Nederland sinds 2019 op de tweede plaats als het gaat om het aantal Bengaalse studenten met een verblijfsvergunning voor studie. Zij komen naar Nederland met een Nederlandse onderwijsinstelling als erkend referent. Een deel van de studenten heeft vanuit Bangladesh of Nederland tegen betaling hulp gehad van een ‘agent’ om te worden toegelaten tot de studie. Deze hulp betreft onder meer het vervaardigen van valse of vervalste certificaten om aan de eisen van de opleiding te kunnen voldoen en het verstrekken van leningen om de kosten van studie aan te kunnen tonen. Wanneer 'agenten' onder valse voorwendselen voor deze studenten verblijf in Nederland realiseren, maken zij zich schuldig maken aan mensensmokkel.
Misbruik van verblijfsvergunning voor studie
Na aankomst in Nederland schrijven de Bengaalse studenten zich in bij de Kamer van Koophandel als zelfstandige met een eenmanszaak, vermoedelijk om de lening af te kunnen betalen en/of te voorzien in de kosten van studie, levensonderhoud en/of gezinshereniging. Een buitenlandse student mag slechts kortdurend werken, terwijl er geen limiet is voor zelfstandigen. Bengaalse studenten stoppen relatief vaker vroegtijdig met hun studie in vergelijking met andere nationaliteiten. Zij lijken niet daadwerkelijk een studie in Nederland te beogen; de verblijfsvergunning voor studie lijkt voor een ander doel te worden gebruikt dan waarvoor het is aangevraagd.
Kwetsbaar voor slachtofferschap mensenhandel
Een deel van de Bengaalse studenten bevindt zich in een afhankelijkheidsrelatie, in een voor uitbuiting kwetsbare positie. Er is sprake van signalen mensenhandel: ze hebben een lening afgesloten om de kosten van studie aan te kunnen tonen (schuld), spreken niet of nauwelijks Engels, worden in Bangladesh begeleid bij het ophalen van hun paspoort op de ambassade en in Nederland bij hun inschrijving bij de Kamer van Koophandel als zelfstandig ondernemer, zijn afhankelijk van anderen voor huisvesting en na het voortijdig beëindigen van hun studie hebben ze geen legaal verblijf meer.
De onderzoeksbevindingen zijn vastgelegd in een tactisch intelligence beeld met de rubricering Departementaal Vertrouwelijk. Dit document is voor de partnerorganisaties van het EMM te raadplegen via de besloten digitale werkomgeving (DWO) van het EMM.