Jurisprudentieonderzoek naar seksuele uitbuiting van Nigeriaanse slachtoffers

Een afstudeeronderzoek dat bij het EMM is uitgevoerd naar seksuele uitbuiting van Nigeriaanse slachtoffers laat zien dat mensenhandel moeilijk te bewijzen is. De vonnissen die voor dit onderzoek zijn geanalyseerd zijn verzameld via rechtspraak.nl. Voor de periode 2000 tot en met 2022 zijn er 49 rechtszaken die minimaal één Nigeriaans slachtoffer betroffen geselecteerd en in het onderzoek meegenomen.

Een vrouw kijkt naar de zonsondergang
Beeld: ©EMM

Uitdagingen bij bewijslast voor mensenhandel

Bijna de helft van de onderzochte zaken heeft geresulteerd in vrijspraken voor mensenhandel. Het onderzoek benadrukt de uitdagingen bij het bewijzen van mensenhandel, met name met betrekking tot het aantonen van het oogmerk van uitbuiting en de minderjarigheid van slachtoffers. Opvallend is dat in veel gevallen van vrijspraak voor mensenhandel, verdachten wel zijn veroordeeld voor mensensmokkel. 

Kenmerken daders en hun werkwijze

Het onderzoek werpt ook licht op de kenmerken van daders en hun werkwijze. Daartoe zijn enkel de bewezenverklaarde zaken geanalyseerd. Hieruit blijkt dat voornamelijk mannen betrokken zijn geweest. Vrouwen hebben echter ook een rol gespeeld, met name als ‘madam’. Seksuele uitbuiting van Nigeriaanse slachtoffers is voornamelijk in vereniging gepleegd, wat een strafverzwarende omstandigheid is volgens de wetgeving.

Invloed omstandigheden op strafmaat

De analyse toont verder aan dat verschillende factoren de strafmaat beïnvloeden, waaronder de leeftijd van de dader en het aantal slachtoffers. De resultaten uit dit jurisprudentieonderzoek laten zien dat rechters niet altijd dezelfde motivering gebruiken en bepaalde omstandigheden verschillend laten meewegen in de strafmaat.

In de periode van januari tot juni 2023 heeft een inmiddels afgestudeerde masterstudent Criminologie aan de Vrije Universiteit een scriptieonderzoek uitgevoerd bij het EMM. De volledige scriptie 'Seksuele uitbuiting van Nigeriaanse personen in Nederland: Een rechtspraakanalyse naar de werkwijze van daders en het oordeel van de rechter' is opvraagbaar via het contactformulier op onze website.